Ιερές Μονές & Προσκυνήματα
Ιερές Μονές & Προσκυνήματα
Στην ευρύτερη περιοχή της Βέροιας λειτουργούν εκκλησίες και μοναστήρια, μερικά από αυτά των βυζαντινών χρόνων, αρχαιολογικού και αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, με ιστορική και μορφωτική αξία, όπως (http://www.imverias.gr/) :
- Η Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά και ο Νεόκτιστος Ναός Αγίου Λουκά Συμφερουπόλεως
- Η Ιερά Μονή Παναγίας Σουμελά
- Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου-Σκήτη Βεροίας
- Η Ιερά Μονή Θεοτόκου Καλλίπετρας
- Η Ιερά Μονή Μουτσιάλης
- Η Ιερά Μονή Προφήτη Ηλία Ασωμάτων
Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά.
Η μονή είναι κτισμένη ανάμεσα σε δύο λόφους, σε ένα ειδυλλιακό τοπίο περιτριγυρισμένη από πυκνή βλάστηση. Η Μονή τιμάται στην Κοίμηση της Θεοτόκου, έχει ιδρυθεί τον 12ο αιώνα. Ειλητάριο μάλιστα της Μονής, που χρονολογείται το 12ο αι., φυλάσσεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη των Αθηνών. Η Μονή λειτούργησε αδιάλειπτα μέχρι το 1822.
Κατά την περίοδο της Επαναστάσεως υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα εθνικά και θρησκευτικά κέντρα της περιοχής. Εδώ αναπτύσσει τη δράση του ο γνωστός οπλαρχηγός Καρατάσσος και εδώ αντιμετωπίζονται επιτυχώς οι δυνάμεις των Τούρκων. Με την καταστροφή του 1822 η Μονή πυρπολείται και ο ηγούμενος της, ιερομόναχος Γεράσιμος, απαγχονίζεται. Το καθολικό που σώζεται σήμερα κτίσθηκε το 1844.
Η Μονή επανιδρύθηκε το 1995 ως Ανδρώα Κοινοβιακή Μονή. Στους χώρους της Μονής λειτουργούν οι εκκλησιαστικές κατασκηνώσεις και το εκπαιδευτικό Κέντρο Βυζαντινών Τεχνών (αγιογραφία, ψηφιδωτό, ξυλογλυπτική και συντήρηση).
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ιερά μονή Παναγίας Σουμελά
Το πνευματικό κέντρο του Ποντιακού Ελληνισμού. Στις πλαγιές του Βερμίου, κοντά στο χωριό Καστανιά, βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της του Ιερού Προσκυνήματος “Ι.Μ. Παναγίας Σουμελά”. Πρόκειται για μια προσπάθεια αναβίωσης της περίφημης ομώνυμης Μονής, τα ερείπια της οποίας σώζονται στο όρος Μελά, κοντά στην Τραπεζούντα του Πόντου.
Την πρωτοβουλία αυτή ανέλαβαν οι Πόντιοι, με πρωτεργάτη τον Φίλωνα Κτενίδη, ιδρυτή του Σωματείου «Παναγία Σουμελά», το 1950 και ήδη στις αρχές του 1951 άρχισε να υλοποιείται. Τον Αύγουστο μάλιστα του ίδιου έτους μεταφέρθηκε η εφέστια εικόνα της Παναγίας που ζωγράφισε ο ίδιος ο Ευαγγελιστής Λουκάς από το Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, όπου και φυλάσσονταν.
Τo προσκύνημα είναι πανελλήνιας ακτινοβολίας και πλήθη πιστών περνούν για να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα, ενώ χιλιάδες χριστιανοί συρρέουν τις ημέρες της πανηγύρεως.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου – Σκήτη Βεροίας.
Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου της περιοχής Σκήτης Βεροίας βρίσκεται στους πρόποδες των Πιερίων κοντά στον ποταμό Αλιάκμονα και αποτελεί ένα από τα ιστορικότερα μοναστικά κέντρα του Μακεδονικού χώρου. Ο βίος πολλών αγίων αναφέρει ιδιαίτερη αίγλη στη Μονή. Σημαντικές μορφές του μοναχισμού της εποχής επισκέφθηκαν, παρέμειναν για κάποιο χρονικό διάστημα ή και εμόνασαν στο χώρο αυτόν.
Το 1822 πυρπολήθηκε ολοκληρωτικά από τους Τούρκους και το μοναδικό κτίσμα που διασώθηκε είναι το παρεκκλήσιο της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο βράχο. Η Μονή ανοικοδομήθηκε μέχρι το 1830 και διατηρεί τη μακεδονική αρχιτεκτονική της. Σώζονται δε πολλά ιερά λείψανα. Λειτουργεί ως ανδρώα Ι. Μονή.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ιερά Μονή Θεοτόκου Καλλίπετρας
Ή αλλιώς, το Μοναστήρι του Μακεδονικού Αγώνα, βρίσκεται στην περιοχή Ραχιά της Βέροιας, δίπλα στον ποταμό Αλιάκμονα. Τιμάται στο Γενέσιο της Θεοτόκου και η ονομασία «Καλλίπετρα» (όμορφη πέτρα) προέρχεται από τον βράχινο όγκο που την σκιάζει (στα Τουρκικά «Τζαμάλα»). Αποτελεί ένα από τα παλιά μοναστήρια, μέ παλαιότερη πληροφορία ύπαρξης προ του 1100. Το μοναστήρι γνώρισε μεγάλη άνθιση μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα. μάλιστα στα μέσα του αριθμούσε 37 μοναχούς.
Το 1822 καταστράφηκε ολοσχερώς και κατά την καταστροφή εκείνη εκτελέσθησαν δια αποκεφαλισμού οι μοναχοί. Το 1907, στη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, επειδή η Μονή βοηθούσε την Ελληνική πλευρά, εκτελέσθηκε ο προηγούμενος της Μονής παπα-Σταύρος και ο συνοδός του, καθώς και ο Ηγούμενος Ιγνάτιος με τον συνοδό του δια διαμελισμού. Το 1941 ένας επίδοξος βοσκός έκαψε τα σημαντικής αξίας διασωθέντα κτίρια και την εκκλησία. Σώζεται από την εποχή εκείνη μόνον το οστεοφυλάκιο με λείψανα περίπου 120 μοναχών. Η Μονή πρόσφατα ανακαινίστηκε και λειτουργεί.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ιερά Μονή Μουτσιάλης
Πρόκειται για Μονή της Σκήτης Βεροίας, γνωστή από την περίοδο της ουρκοκρατίας. Τιμάται στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο σώζωνταν τα κτίρια της που περιέκλυαν το Καθολικό της. Η περιοχή λόγω των καταστροφών από όμβρια ύδατα ονομάστηκε «Μουτσιάλη» (=βρεγμάνος).
Διαθέτει τεμάχιο ιερού λειψάνου του Αγ.Συμεών του Στυλίτου.
Φιλοξένησε διάφορους μοναχούς και τελευταία 2 μοναχές, την Γρηγορία και τη Μακρίνα οι οποίες αναγκάστηκαν να την εγκαταλείψουν λόγω του Εμφυλίου. Σήμερα λειτουργεί ως Γυναικεία Μονή με προεστώσσα την αδελφή Πορταϊτισσα.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ιερά Μονή Προφήτη Ηλία Ασωμάτων
Το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία βρίσκεται στην αριστερή όχθη του Αλιάκμονα κοντά στο χωριό Ασώματα σε απόσταση 8 χλμ. από τη Βέροια. Είναι από τα παλαιότερα μοναστήρια της περιοχής και σήμερα σώζεται μόνο ένας μικρός σε διαστάσεις ναός σε αρχιτεκτονικό ρυθμό μονόκλιτης βασιλικής. πιθανολογείται πως κτίσθηκε στα τέλη του 16ου αιώνα. Επιγραφές αναφέρουν ως έτος εγκαινίων του ναού το 1570 και πως ο ναός αρχικά ήταν αφιερωμένος στην Παναγία και όχι στον Προφήτη Ηλία. Αρχιτεκτονικά, η κόγχη του ιερού βήματος είναι εξωτερικά τρίπλευρη ενώ έχει διακοσμητική ζώνη από λοξότμητες πλίνθους που περιτρέχει εξωτερικά και τις τρεις πλευρές, ενώ, παρά τις φθορές του χρόνου, λόγω της καλής συντήρησης διατηρείται σε πολύ καλό επίπεδο. Αυτό που χαρακτηρίζει το μοναστήρι προσδίδοντας του ιδιαίτερη αξία είναι οι εξαιρετικής τέχνης τοιχογραφίες σώζονται στο ναό, από τις οποίες οι πιο αξιόλογες είναι εκείνες του ιερού βήματος. Ο αγιογράφος δεν μας είναι γνωστός, αν και η τεχνοτροπία μας οδηγεί να θεωρήσουμε πως ο ναός αγιογραφήθηκε από ζωγράφο που είχε άμεση σχέση με το περιβάλλον των καλλιτεχνών που ζωγράφισαν πολλούς ναούς της Βέροιας. Το Μοναστήρι του Προφήτη Ηλία καταστράφηκε στη διάρκεια της επανάστασης στη Νάουσα το 1822, ακολουθώντας την μοίρα των άλλων μοναστηριών της περιοχής. Σήμερα σώζεται μόνο το καθολικό της μονής.
Για περισσότερες πληροφορίες:
